همچنان بحث و جدل پیرامون عدم مشارکت جماعت اخوان المسلمین مصر در دومین تظاهرات روز خشم پس از انقلاب مصر (که جمعه‌ی اخیر برگزار شد) ادامه دارد. زیرا برخی این موضعگیری را نوعی خطای استراتژیک برای این گروه قلمداد کرده و برخی دیگر آن را جهت حفظ دستاوردهای انقلاب و عدم طرح مطالب دست دوم و پرهیز از ایجاد شکاف سیاسی در بین گروه‌ها تلقی می‌کنند.
دکتر حمدی حسن یکی از رهبران این جماعت می‌گوید موضعگیری این جماعت به این خاطر بود که میدان التحریر مکانی برای تجمع همه نیروهای سیاسی و طرح خواسته‌هایشان است. اما اخوان المسلمین تجمع اخیر را نوعی رویگردانی از خواسته‌های اصلی مردم می‌دانست و می‌پرسید: خشم علیه چه کسی؟ علیه شورای نظامی حاکم، دولت، رفراندوم یا اصلاحات قانون اساسی. روشن نیست که چه کسی علیه چه کسی و برای چه اعتراض می‌کند.
وی در ادامه می‌افزاید: هر کس در این روز شرکت کرد، در واقع از آزمون دموکراسی مردود بیرون آمد و نشان داد که نمی‌خواهد نتایج صندوق‌های رأی را بپذیرد. در واقع آنها می‌خواهند میدان التحریر را به میدان لعن و نفرین و حمله علیه اخوان المسلمین تبدیل کنند. وی مسأله تبانی بین اخوان المسلمین و شورای نظامی را رد می‌کند و می‌گوید چنین چیزی نیست و هیچ معامله‌ای به نام ادای دین یا مغازله سیاسی وجود ندارد. نه اخوان و نه ملت مصر هیچ کدام چنین چیزی را تحمل نمی‌کنند. شورای نظامی، بی‌طرفی خود را اعلام کرده است. این شورا قصد دارد انتخابات را به صورتی سالم و درست اجرا کند به نحوی که بازتاب دهنده اراده ملت باشد. اما عصام الشریف، سخنگوی جبهه آزادی بیان روز جمعه را روزی تعیین کننده در تاریخ انقلاب مصر دانسته و می‌گوید: مردم برای حمایت از انقلاب عظیم خود به خیابان آمدند. آنها خواستار تحقق اهدافشان به رغم توطئه چینی برخی از جریانات سیاسی و برخی احزاب نظیر حزب وفد هستند.
شریف می‌افزاید: تجمع گسترده مردم توانست بین جریان‌هایی که فقط به منافع شخصی خود می‌اندیشند، تفکیک قایل شود. جریان‌هایی که سعی می‌کنند در این انقلاب به دستاوردهای گروهی خودشان برسند و انقلاب را ناکام گذاشته و مصر را به قبل از 25 ژانویه بازگردانند. دسته‌هایی از حزب ملی (حزب حاکم گذشته) نیز سعی کردند با ترویج شایعات و انتشار آن در داخل مردم این تظاهرات را به شکست بکشانند. شریف همچنین می‌گوید: جمعه‌ی گذشته ثابت کرد که برای شناخت خواسته‌های مردم مصر نمی‌توان تنها به گروه اخوان المسلمین مراجعه کرد و این گروه نمی‌تواند معیاری برای این کار باشد.
وی با انتقاد از مواضع این گروه افزود: آنها سعی می‌کنند دنباله‌رو شورای نظامی باشند. تاریخ ثابت می‌کند که این گروه همواره جزو نظام حاکم بوده و به گفته‌ی او مواضعی منفی داشته است.
شریف هم به معامله‌ای اشاره می‌کند که بین اخوان المسلمین و شورای نظامی صورت گرفته است و این گروه قول داده در عوض آرام نگهداشتن اوضاع به دستاوردهایی برسد. با این حال به گفته او هم اکنون در این گروه شکاف عمیقی ایجاد شده و برخی از جوانان وابسته به اخوان در تظاهرات روز جمعه شرکت داشتند. به همین دلیل گروه اخوان روز شنبه گذشته اعلام کرد نماینده‌ای رسمی در بین «ائتلاف جوانان انقلاب» ندارد و تنها کسانی را که تأیید می‌کند، عادل طفیفی و دکتر اسامه یاسین است. این مسأله نیز تا حدودی شکاف در درون اخوان را آفتابی کرد.
خالد عبدالحمید یکی از جوانان همین گروه (ائتلاف جوانان انقلاب) می‌گوید: تظاهرات روز جمعه به مثابه‌ی ارسال پیامی روشن بود مبنی براینکه ملت مصر نیاز ندارد کسی قیم او باشد. مردم هر زمان برای انقلابشان احساس خطر کنند، به خیابان خواهند ریخت. حرکت هزاران مصری در روز جمعه‌ی گذشته نیز در همین راستا بوده است. وی عدم مشارکت اخوان المسلمین را به خاطر ارزیابی‌های غلط رهبران این گروه می‌داند. به گفته‌ی او اخوان المسلمین به طور کلی به سمت استقرار و ثبات وضع موجود کشیده می‌شود و این خصلت ذاتی اخوان است که از قدیم هم داشت. وی در عین حال سرزنش اخوان را به دلیل عدم مشارکت در تظاهرات روز جمعه‌ی قاهره مجاز نمی‌شمارد و می‌گوید: این یک مسأله‌ی داخلی است. وی همچنین هرگونه تبانی بین گروه اخوان المسلمین و ارتش را رد کرده و این گونه شایعات را صرفاً یک سری تصورات ذهنی به حساب می‌آورد.
محمود جمعه- قاهره
نظرات